Urlop tacierzyński – ile trwa i jakie są jego zasady?

Home / Blog / Artykuły / Urlop tacierzyński – ile trwa i jakie są jego zasady?
  • Ojciec ma prawo skorzystać z części urlopu macierzyńskiego, której nie wykorzystała matka. Urlop ten określa się mianem urlopu tacierzyńskiego;
  • Tym samym dokładna długość urlopu tacierzyńskiego zależy od woli matki;
  • W okresie korzystania z urlopu tacierzyńskiego ojcu przysługuje zasiłek, wynoszący 100 proc. podstawy wymiaru.

Spis treści:

  1. Urlop tacierzyński oraz urlop ojcowski – jakie prawa przysługują ojcu?
  2. Urlop tacierzyński – ile trwa?
  3. Urlop tacierzyński 2025 – ile płatny?
  4. Urlop tacierzyński – jak złożyć wniosek?
  5. Co powinieneś wiedzieć o urlopie ojcowskim i tacierzyńskim?
  6. Bibliografia

Opieka nad dzieckiem wymaga czasu. Współcześnie nie jest niczym nadzwyczajnym aktywne włączanie się w opiekę nad dzieckiem przez ojca. Państwo aktywnie wspiera rodziców w dzieleniu się opieką nad dzieckiem chociażby przez tzw. urlop tacierzyński, podczas któremu ojcu przysługuje specjalny zasiłek, określany mianem tacierzyńskiego. Podobieństwo do „macierzyńskiego” nie jest tu przypadkowe. Ile więc trwa i jakie są zasady udzielenia urlopu tacierzyńskiego?

Urlop tacierzyński oraz urlop ojcowski – jakie prawa przysługują ojcu?

W związku z urodzeniem się dziecka jego rodzicom przysługuje szereg praw. Nabywają je również osoby, które zdecydują się na adopcję dziecka, fachowo w przepisach prawa określaną mianem przysposobienia. Dla ojców zarówno urodzenie dziecka przez matkę, jak i jego przysposobienie oznaczają powstanie prawa do dwóch rodzajów urlopów:

  • ojcowskiego;
  • tacierzyńskiego;
  • okolicznościowego (2 dni) w związku z urodzeniem się dziecka.

Trzeba przede wszystkim pamiętać, że urlop ojcowski oraz urlop tacierzyński to dwa niezależne od siebie uprawnienia, z których ojciec dziecka ma możliwość skorzystać według własnego uznania. Przy czym urlop tacierzyński – ile trwa także jest tym ściśle związane – pozostaje powiązany z urlopem macierzyńskim. Zanim przejdę do omówienia urlopu tacierzyńskiego, chciałbym poświęcić nieco uwagi urlopowi ojcowskiemu. Co warto o nim wiedzieć?

Urlop ojcowski – ile wynosi?

Urlop ojcowski został uregulowany w art. 1823 Kodeksu pracy. Zgodnie z tym przepisem w celu sprawowania opieki nad dzieckiem, pracownik – ojciec ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze do 2 tygodni, nie dłużej jednak niż do:

  • ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia albo
  • upływu 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14 roku życia.

Ojciec dziecka może wykorzystać ten urlop jednorazowo albo w dwóch częściach, z których każda wynosi co najmniej tydzień. Innymi słowy ojciec, który chce skorzystać z urlopu ojcowskiego ma dwa wyjścia: albo od razu wybierze dwa tygodnie, albo weźmie urlop ojcowski dwa razy po jednym tygodniu. Czymś innym natomiast jest urlop tacierzyński. Na czym on polega?

Urlop tacierzyński – ile trwa?

To, ile trwa urlop tacierzyński pozostaje ściśle związane z urlopem macierzyńskim, a więc – tak jak pisałem w moim innym tekście poświęconym tej tematyce – z urlopem, który przysługuje matce dziecka, czyli urlopie macierzyńskim. Mówiąc najprościej, jak to możliwe: urlop tacierzyński to część urlopu macierzyńskiego, którego nie wykorzystała matka dziecka.

Otóż zgodnie z przepisami prawa, ma ona obowiązek przebywać na urlopie macierzyńskim przez 14 tygodni. Pozostałą część może wykorzystać ojciec w ramach urlopu tacierzyńskiego. Dlatego, jeżeli matka zdecyduje się wybrać cały urlop macierzyński, to wówczas nie będzie przysługiwał urlop tacierzyński. Il trwa ten urlop w decydującej mierze pozostaje decyzją matki dziecka.

Skoro długość urlopu macierzyńskiego i tacierzyńskiego są ze sobą ściśle połączone warto przypomnieć, to co pisałem w artykule o urlopie macierzyńskim: jego długość jest uzależniona od tego, ile dzieci się urodziło lub zostało przysposobionych. Kodeks pracy stanowi, że pracownicy przysługuje urlop macierzyński w wymiarze:

  • 20 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
  • 31 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie;
  • 33 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie;
  • 35 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie;
  • 37 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.

W każdym razie ustalenie, ile przysługuje urlopu tacierzyńskiego zawsze wymaga uwzględnienia z jakiej części urlopu macierzyńskiego skorzysta matka. Im krócej będzie ona przebywać na swoim urlopie, tym dłużej na urlopie może być ojciec.  

Urlop tacierzyński 2025 – ile płatny?

W praktyce chyba każdy ojciec zastanawia się, ile jest płatny urlop tacierzyński. Także w tym wypadku odpowiedź ma ścisły związek z wysokością zasiłku macierzyńskiego. Zarówno urlop macierzyński, jak i urlop tacierzyński – ile płatny nie można obliczyć bez tej kategorii – jest płatny w wysokości 100 proc. wymiaru. Podstawa ta średnia arytmetyczna wynagrodzenia ojca z ostatnich dwunastu miesięcy poprzedzających rozpoczęcie korzystania z urlopu tacierzyńskiego. Im więcej więc ojciec zarabia, tym wyższe świadczenie za urlop tacierzyński otrzyma z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Stały wzrost wysokości zasiłku tacierzyńskiego jest spowodowany m.in. podnoszeniem pensji minimalnej. Dla wszystkich, których wynagrodzenie pozostaje powiązane z płacą minimalną urlop tacierzyński 2025 będzie wiązał się z wyższym zasiłkiem.

Urlop tacierzyński – jak złożyć wniosek?

Ustawodawca unormował także zakres danych oraz dokumenty, które musi zawierać wniosek ojca o udzielenie mu urlopu tacierzyńskiego. Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków, wniosek ten zawiera:

  • imię i nazwisko pracownika – ojca wychowującego dziecko;
  • imię i nazwisko oraz datę urodzenia dziecka (dzieci), na które ma być udzielona pozostała część urlopu macierzyńskiego;
  • oświadczenie pracownika o okresie urlopu macierzyńskiego albo o okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi części urlopu macierzyńskiego, wykorzystanych przed porodem;
  • wskazanie okresu, na który ma być udzielona pozostała część urlopu macierzyńskiego.

Do wniosku o urlop ojcowski trzeba dołączyć:

  • odpis skrócony aktu urodzenia dziecka (dzieci) lub zagraniczny dokument potwierdzający urodzenie dziecka (dzieci), wydany przez uprawniony organ dokonujący rejestracji urodzenia w danym kraju albo kopie tych dokumentów;
  • oświadczenie pracownicy o zamiarze rezygnacji z pozostałej części urlopu macierzyńskiego albo oświadczenie ubezpieczonej – matki dziecka o zamiarze rezygnacji z pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi pozostałej części urlopu macierzyńskiego.

Co powinieneś wiedzieć o urlopie ojcowskim i tacierzyńskim?

Urlop ojcowski oraz urlop tacierzyński to podstawowe uprawnienia pracownicze ojca związane z urodzeniem się dziecka lub z jego adopcją (przysposobieniem). Poza tym ojciec ma prawo skorzystać z dwudniowego urlopu okolicznościowego z okazji urodzenia się dziecka. Urlop ojcowski wynosi dwa tygodnie i jest związany ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem. Natomiast urlop tacierzyński to część urlopu macierzyńskiego, z której nie skorzystała matka. Za korzystanie z niego należy się zasiłek wynoszący 100 proc. podstawy wymiaru, będącej średnią zarobków za ostatnie dwanaście miesięcy poprzedzających rozpoczęcie korzystania z tacierzyńskiego.

Bibliografia

Aktualności